حماسه ی حسینی از دیدگاه شهید مطهری /۳1

پیچیده و در لفافه سخن گفتن ، در سیره ی پیامبران جایی نداشت !

به گزارش خبرنگار سیاسی پایگاه اطلاع رسانی ستارگان ، استاد شهید مرتضی مطهری در  ادامه کتاب حماسه ی حسینی و در بیان روش تبلیغ پیامبران می‌گوید : قرآن کریم ، سبک و روش تبلیغ را یا به طور مستقیم و یا از زبان پیامبران بیان کرده است . یکی از اصول تبلیغ ، کلمه ی "البلاغ المبین" است. یعنی بلاغ و تبلیغ واضح ، روشن . مقصود از این واژه آن است که مطلوب بودن ، سادگی ، بی پیرایگی ، دوری از در لفافه و پیچیده سخن گفتن جزو روش های پیامبران بوده است. به‌طوری که همه در کمال سهولت و سادگی ، آن سخن را درک و فهم نمایند .

شهید مطهری در ادامه  تکمیل می‌کند : معنی دوم البلاغ المبین ، این است که باید علاوه بر واضح سخن گفتن ، بی پرده و بی رودربایستی سخن و پیام گفته بشود. اگر پیامبران لازم می‌دانستند مطلبی گفته بشود ، در کمال بی پردگی می‌گفتند: چنانچه قرآن کریم از قول پیامبران می گوید: اتعبدون ما تنحتون؟! آیا تراشیده های خود را عبادت می‌کنید ؟!

مولف در بخش دیگری در خصوص اصل دیگر در تبلیغ خاطر نشان می کند : دومین اصل تبلیغ در روش پیامبران ، چیزی است که از آن به "نُصح" تعبیر می‌کنند . کلمه ی نصح در مقابل غش است . مثلا  ممکن است خدایی ناکرده وقتی شیر به مردم فروخته می شود، در درون آن آب بریزند ؛ در این شرایط شیر را مغشوش می کنند . ناصح واقعی کسی است که خلوص کامل داشته باشد ! مبلغ باید ناصح باشد ؛ یعنی در گفته ی خودش هیچ هدفی بجز رساندن پیام درست ، نداشته باشد . مسئله ، مسئله ی اخلاص و خلوص است . چنانچه در بیان روایت وجود دارد که: مردم در هلاکند ، مگر آنان که عالم‌اند . عالمان در هلاکند ، مگر آنان که عامل‌اند . عاملان در هلاکند ، مگر آنان که مخلصند و مخلصان تازه  نیز در خطرند .

شهید مطهری بیان خود را اینگونه تکمیل می‌کند : اخلاص مسئله ی کوچکی نیست ، قرآن هم به همین جهت است که از زبان همه ی انبیأ می‌گوید : من مزدی برای تبلیغ خودم نمی‌خواهم چون ناصح‌ام .

استاد سپس سومین اصل در تلیبغ را عدم تکلف در تبلیغ بیان کرده و می افزاید : اصل سوم ، مسئله ی متکلف نبودن است . تکلف در واقع به معنای به خود بستن است که انسان چیزی را به زور به خود می‌بندد .یکی از کاربرد های تکلف ، در همین سخن است . زمانی که فردی بجای اینکه بیان فصیح و بلیغ داشته باشد از کلمات قلمبه سلمبه استفاده می‌کند به آن متکلف می‌گویند . پیامبر اکرم اسلام (ص) می‌فرمایند : من و پرهیزکاران امتم ، از اینگونه حرف زدن (پیچیده سخن گفتن) و در بند سخن گفتن بری و منزه هستیم . به عبارت دیگر  تکلف در مقابل فصاحت است .

مولف کتاب حماسه حسینی می گوید : فصاحت کاملا به معنای عدم گره انداختن در سخن است . از زبان پیامبران در زمینه ی تبلیغ آمده است که ما در چیزی که می‌گوییم متکلف نیستیم ! یعنی چیزی را که نمی‌دانم و بر خودم روشن و محقق نیست ، نمی‌گویم و در مثابل تظاهر به دانستن هم نمی‌کنم . اصلا یکی از درجات علم ، آگاهی به ندانسته هاست ! چنانکه شیخ انصاری که از علمای بزرگ ماست ، هرگاه چیزی را از ایشان می‌پرسیدند که نمی‌دانستند با صدای بلند می‌گفتند "نمی‌دانم!" و اگر چیزی را می‌دانستند با صدایی آرام و به طوری که فقط خود فرد بشنود ، پاسخ می‌دادند .

منبع : جلد اول کتاب حماسه ی حسینی

مؤلف: متفکر  شهید استاد مرتضی مطهری

 صفحات : ۲۴۰_۲۴۶

تلخیص : زهرا ذاکری