حماسه حسینی از دیدگاه شهید مطهری/ 22

ابلاغ در نهضت حسینی

به گزارش خبرنگار سیاسی پایگاه اطلاع رسانی ستارگان ، استاد شهید مرتضی مطهری در ادامه جلد اول کتاب حماسه ی حسینی ضمن بیان وجوه مختلف نهضت حسینی ، به معنای تبلیغ می‌پردازد و خاطر نشان می کند : تبلیغ و ابلاغ و یبلغون و آنچه مربوط به این ماده است ، در اسلام زیاد استفاده شده است . در قرآن کریم از پیامبران الهی به عنوان مبلغان رسالات الهی یاد شده است . اما بدبختانه این کلمه در عرف امروز معنای سرهم کردن راست و دروغ و فریبکاری و اغفال به خود گرفته است ! اغفال برای به خورد مردم دادن یک کالا ! مثلاً زمانی که کسی می‌خواهد بگوید فلان مطلب اساسی ندارد ، می‌گوید این‌ها همه اش تبلیغات است .

مولف کتاب ادامه می‌دهد : برخی ها با استفاده از کلمه ی تبلیغ در امور دینی به دلیل معنای بد آن در عرف امروز ، مخالف‌اند . اما زمانی که کلمه ای معمای صحیحی دارد و آن معنی صحیح، بسیار هم در قرآن و نهج‌البلاغه به کار برده شده است ، ما نباید به جرم اینکه معنای کلمه تحریف شده است ، آن کلمه را مجازات کنیم ! باید معنای صحیح کلمه را به مردم برسانیم .

استاد مطهری در ادامه به بیان صریح معنای تبلیغ و تفاوت آن با وصول اشاره و می گوید : کلمه تبلیغ با کلمه ایصال و وصول معنای نزدیکی دارد . در زبان فارسی ،اگر بگویند فلان پارچه را ایصال کردیم یا فلان پارچه را ابلاغ کردیم ، در هر دو صورت معنای رساندن را در موردشان به کار می‌بریم . اما در زبان عربی نمی‌توان ایصال و ابلاغ را در جای هم به کار برد .در مورد امور جسمانی و مادی ، مثلا در مورد رساندن یک پاکت‌ امانت به کسی، از کلمه ی ایصال به معنای رساندن استفاده می‌کنیم . اما ابلاغ در مورد رساندن یک فکر و پیام است ! یعنی رساندن مفهوم به فکر و روح و ضمیر و قلب کسی ! لهذا محتوای ابلاغ ، محتوایی معنوی و روحی است .

متفکر برجسته انقلاب اسلامی اظهار می دارد : کلمه ی پیامبر که در زبان فارسی مصطلح است ، ترجمه ی کلمه ی «رسول» است که به معنای مبلغ رسالت در عربی مطرح می‌باشد . کلمه ی «رسالت» از کلماتی است که در زبان فارسی سرنوشت خوبی پیدا کرده است ، اما در زبان فارسی یا حتی عربی به چیزهایی رساله می‌گوییم که با مفهوم قرآنی رسالت متفاوت است . «رساله» باید در جایی به کار برده شود که یک پیام در کار باشد . جدیدا در زبان فارسی اگر کسی در جامعه کاری را وظیفه ی خود بداند می‌گویند طرف فلان رسالت را دارد . و این معنا اگر با معنای قرآنی کلمه ی رسالت یکی نباشد ، به آن بسیار نزدیک است .

شهید مطهری پس از تشریح معنای تبلیغ بیان می کند: حال که با مفهوم تبلیغ آشنا شدیم ، می خواهیم بگوییم تقاوت تبلیغ با امر به معروف و نهی از منکر چیست ؟ در واقع تبلیغ مرحله ی شناخت است ، مرحله ی شناساندن و خوب رساندن است ، اما امر به معروف و نهی از منکر مربوط به مرحله ی اجرا و عمل است ! تبلیغ و امر به معروف و نهی از منکر وظیفه ی هر انسان مسلمانی است . وظیفه ی هر مسلمان در موضوع تبلیغ این است که باید این احساس در او پیدا شود که به نوبه ی خود حامل پیام اسلام است . اما وظیفه ی مسلمان در مسئله ی امر به معروف و نهی از منکر ، این است که باید این احساس در او باشد که قوه ی مجریه ی پیام اسلام است و باید آن پیام را به مرحله ی عمل و تحقق برساند !

وی در ادامه می افزاید : سخن دو نوع است : محکم و متشابه. و هر نوع آن دوباره دو نوع است : بلیغ و غیر بلیغ . حال ، به چه سخنی بلیغ می‌گویند ؟ سخنی که بتواند منظور و هدف گوینده را به خوبی و شایستگی به فکر و روح و احساس فرد دیگری برساند ، سخنی که واقعا بتواند هدف گوینده را برساند . نهضت هم همینطور است . نهضت هم بلیغ و هم غیر بلیغ داریم. نهضت بلیغ نهضتی است که پیامی را که می‌خواهد به دل‌ها و فکر ها و احساس ها برساند ، به خوبی می رساند . از این جهت زمانی می‌بینیم ، متوجه می‌شویم نهضتی بلیغ تر از نهضت حسینی در جهان وجود ندارد ! نهضتی که پس از گذشت چهارده قرن ، قدرت رسانندگی و نفوذش هر روز بیشتر از قبل می‌شود !

منبع : جلد اول کتاب حماسه حسینی

مولف : متفکر شهید استاد مرتضی مطهری

صفحات :۱۸۹_۱۹۲

تخلیص : زهرا ذاکری